Over de invloed van pensioen op relaties: in gesprek met een pensioencoach

Liefde voor altijd?

Pensioen: voor velen een welkome opluchting die niet vroeg genoeg kan beginnen. Een nieuwe fase waarnaar – indien men niet bijzonder tevreden is met het huidige werk – gretig verlangd wordt. Die eerste weken zijn dan vaak een groot genot. Het ultieme vakantiegevoel, maar zónder daarna weer aan de bak te hoeven. Net zoals met veel andere dingen in het leven, treedt vaak gewenning op wanneer iets vanzelfsprekend wordt. Dat vrije gevoel in de beginweken van het pensioen zwakt bij menig pensionado af naar een zoekende, twijfelachtige houding. De dagen die eerst bestonden uit werken, zullen nu op een andere manier gevuld moeten worden. De verandering heeft niet alleen z’n weerslag op de pensionado zelf, maar ook op de partner, als die in het spel is.

Het effect van met pensioen gaan op de relatie: een interessant vraagstuk dat we graag onder de loep nemen. Want de vlam aanhouden als partners met pensioen gaan, is niet zo makkelijk als het lijkt.

Scheidingen na pensioen

De cijfers: Het aantal scheidingen bij 60-plussers is verdubbeld de afgelopen dertig jaar, blijkt uit onderzoek van het CBS. Een maatschappelijke verschuiving is gaande van de traditionele ‘voor altijd bij dezelfde partner blijven’ naar ‘nieuwe levensfase, nieuwe liefdessituatie’. Wat hieraan ten grondslag ligt, is waarschijnlijk een veranderende levensmentaliteit.

Maar, hoe komt het dan dat juist in deze levensfase het aantal scheidingen stijgt? Een van de mogelijke redenen hiervan is het pensioen. Stoppen met werken is meer dan papierwerk bij de werkgever en het pensioenfonds, een mooie afscheidsborrel en een eeuwig vakantiegevoel. Het is een grote verandering die z’n uitwerking heeft op alle levensgebieden. Dat merkt pensioencoach Leontine van Gepassioneerd Gepensioneerd ook. Zij begeleidt mensen, vaak partners, bij het pensioen. Naast hulp bij het financiële plaatje, coacht ze ook op relationeel gebied. “Want”, vertelt ze, “relaties veranderen als een situatie verandert. De werkdag bespreken is er dan niet meer bij en wat ik vaak zie gebeuren, is dat alle kleine dingen groter worden. Je bent plots continu bij elkaar en dat is een voedingsbodem voor ergernissen.”

'Man op de bank'-verschijnsel

Een klassiek voorbeeld hiervan is de ‘man (of vrouw) op de bank’. De ene helft van het koppel geniet van welverdiende rust en ziet pensioen als een fase om lekker te genieten van de rust. Maar dat kan ook veroorzaakt worden door het psychologische verschijnsel ‘het zwarte gat’. Veel mensen hebben baat bij een vaste structuur. Als die wegvalt, moet er gezocht worden naar een nieuw vast stramien. Dat geeft ons vertrouwen en houvast. Zowel mentaal als biologisch.

En als je na heel lang werken stopt, is het niet niks om weer regelmaat te zoeken in het leven. Want wat ga je doen? Het is ook om die reden dat behoorlijk wat pensionado’s doorwerken na pensioen.

Als dit fenomeen zich voordoet, ontstaan ergernissen. Pensioencoach Leontine ziet vaak een patroon bij koppels van wie de een wel met pensioen is en de ander nog niet. Een verschuiving van de vaste patronen wordt dan ingezet. Manlief (of vrouwlief) gaat zich bemoeien met het huishouden. Of de partner zit erbij als vrienden of vriendinnen van de ander op de koffie komen. Die heeft dan nog niets van zichzelf.

Leontine legt uit wat hierachter zit. “Relatieproblemen beginnen vaak bij een verschillend verwachtingspatroon dat niet goed wordt uitgesproken. Zo heb ik twee mensen gecoacht die een wereldreis maakten en tussendoor terug naar Nederland kwamen. Man was razend enthousiast en stralend. Toen ik vroeg aan de vrouw wat ze écht wilde, kwam al snel ter sprake dat zij veel liever zo vaak mogelijk bij de kleinkinderen wilde zijn.”

Van de pensioenfase de mooiste levensfase maken

Verwachtingen van jezelf uitspreken en vragen naar die van de ander, dat is volgens Leontine de basis. In de periode na pensioen is er tijd om werk te maken van onvervulde verlangens. De AOW is ook ooit in het leven geroepen om nog een lange tijd dingen te kunnen ondernemen en te leven. “Doen wat je nooit hebt gedaan maar wel graag wil, daarvoor is de fase na pensioen het juiste moment. Maar dan moet het wel duidelijk zijn voor beiden wat de ander wil en waarom.”

Alles uit die levensfase halen dus. Toch raadt de pensioencoach aan niet te wachten tot het pensioen. Hoe jonger, hoe kleiner de kans op complicaties. Daarom is het ook zaak om tijdens het werkende leven energie te halen uit hobby’s of bezigheden die voldoening geven.

Het ultieme advies van pensioencoach Leontine? “Spreek elkaars verwachtingen uit. Hoe zien jullie de toekomst voor je? Wat wilt u zelf en waar kijkt uw partner naar uit? Sta open voor elkaar, luister zonder oordeel en blijf communiceren. Doe het samen én alleen, want ruimte voor uzelf is ook belangrijk.”

Doorwerken na pensioen

Om te voorkomen dat u als partners teveel op elkaars lip zit en om bezig te blijven na pensioen, heeft UWassistent een uitstekende oplossing. Via ons kunt u werken als huishoudelijke hulp, tuinhulp, klushulp, gezelschapsmaatje of begeleider. Zo zet u zich in voor een ander, waardoor u nuttig bezig bent. Dat geeft u dan weer een goed gevoel. Wilt u het proberen? Meld u dan aan als dienstverlener via UWassistent.

Lees ook: Wat doen na uw pensioen? En Wat doen na uw pensioen? Deel 2

Reacties